مقدمه

یکی از سوالاتی که بسیاری از دانش آموزان با اون مواجه هستند اینه که چگونه در کلاس تمرکز داشته باشیم ؟ لازمه بدونید که حواس پرتی، کم کاری و تمرکز نداشتن در کلاس نه تنها عادت های بدی محسوب می شوند، بلکه از جمله عوامل مخرب برای نمرات شما هستند.

شاید برایتان اتفاق افتاده باشد که خواسته باشید در عرض یک ربع مثلاً ۱۰ صفحه کتاب مطالعه کنید، اما بعد از گذشت نیم ساعت به خودتان می‌آیید و می‌بینید که چند خط بیشتر جلو نرفتید. یا اینکه سر کلاس هستید و فکرتان مشغول چیزی می‌شود و ناگهان متوجه می‌شوید که همه در حال برخواستن و ترک کلاس هستند! بله کلاس تمام شده و شما هیچ چیزی از درس را متوجه نشدید. افزایش تمرکز باعث موفقیت‌های بزرگی در زندگی ما می‌شود. چرا که عدم تمرکز، سرعت گیر خیلی بزرگی است و اگر به آن توجه نداشته باشید، نمی‌توانید رشد کنید. اگر موفقیت هدف زندگیتان است و دوست دارید در آینده‌ای نه چندان دور به آن برسید، لازم است که ادامه مطلب را مطالعه نمایید.

تمرکز چیست؟

تمرکز به فرآیند حفظ و نگهداری حواس و توجه به روی یک موضوع خاص گفته می‌شود.

مرکز توانایی انجام یک کار خاص در لحظه، به جای از این شاخه به آن شاخه پردیدن است. در حالت تمرکز، تمام توجه فرد بر روی یک فکر و ایده خاص متمرکز می‌شود و فرد چیزهای دیگر را فراموش می‌کند. بعد از انجام این فرایند، ذهن کاملاً متمرکز شده و تنها یک فکر واحد مغز را اشغال می‌کند. تمام انرژی ذهن بر روی یک فکر جمع می‌شود.‌

توانایی تسلط بر ذهن و کنترل کردن تمرکز به حالت عادی در اکثر مردم وجود ندارد و نیاز به آموزش و تمرین دارد. با این حال، تمرکز کردن یکی از فعالیت‌های رایج انسان‌ها است و تقریباً هر روز برای همه افراد اتفاق می‌افتد.

 اولین و مهم‌ترین دلیل نداشتن تمرکز ناشی از نداشتن کنترل ذهن است. وقتی که بر ذهن خود کنترل داشته باشید،  هر وقتی که به حس تمرکز نیاز داشته باشید در خدمت شما است.

تمرکز  واقعی چیز متفاوتی است. تمرکز یک فرآیند آگاهانه و عمدی است که طی آن فکرتان را به صورت ارادی، در هر لحظه که بخواهید و بر روی هر موضوعی که بخواهید، به مدت مشخصی متمرکز می‌کنید. توانایی متمرکز کردن ذهن نه فقط بر روی چیزها و موضوعات دلچسب مورد علاقه‌تان، بلکه بر روی کارها، وظایف، مطالعات و چیزهای خسته کننده و غیر جذابی است که مجبور به انجامشان هستید. پس علاقه به یک موضوعی را با تمرکز کردن روی کاری اشتباه نگیرید.

عوامل برهم زدن تمرکز

در برهم زدن تمرکز حواس دو عامل درونی و بیرونی نقش دارند:

عوامل درونی: یکی از مهم‌ترین عللی که باعث می‌شود ما نتوانیم تمرکز کنیم خاطرات و اتفاقی است که حین کارها پیش می‌آید. ذهن ما نمی‌خواهد درباره موضوعی که علاقه ندارد تفکر و مطالعه کند. پس برای همین با فکر کردن به چیزهای دیگر سعی می‌کند حواس ما را پرت موضوعی کند که دوست داریم درباره آن فکر کنیم.

عوامل بیرونی: صداهایی که هیچ وقت انتظارشان را نداریم همیشه در کمین ما هستند. برای جلوگیری از این صداها، می‌تواند پنجره اتاقی را که در آن مطالعه می‌کنید ببندید. یا این که اگر این امکان برایتان فراهم نیست، از هدفون استفاده کنید. یک موسیقی ملایم بگذارید تا از صداهای مزاحم رها شوید. در کل هر چیزی مثل تلفن همراه، سر و صدای بیرون، بازی کردن بچه‌ها در کوچه و… حواستان را پرت می‌کند از خودتان دور کنید.

نداشتن تمرکز چه بلایی سر ما می‌آورد؟

عدم تمرکز حواس باعث هدر رفتن زمان، انرژی و بهره وری ما خواهد شد. در ادامه این عدم تمرکز پیامدهای دیگری مثل کاهش خلاقیت، عدم توانایی حل مسائل و در نهایت نرسیدن به موفقیت رخ خواهد داد. هر یک از این توانایی‌ها را هم که از دست بدهیم، باید کلی وقت و هزینه کنیم تا بتوانیم دوباره آن‌ها را به دست بیاوریم. پس بهتر است که با یک تمرکز ساده، مانع از اتفاقات ناگوار شویم.

در ادامه به برخی راهکارهای افزایش تمرکز می پردازیم:

۱- به طور منظم به فضای سبز بروید؛

تحقیقات نشان می‌دهند که قرار گرفتن در طبیعت و فضاهای سبز، به توسعه و رشد مغز کمک بسیاری می‌کند.

۲- استراحت کنید؛

شواهد نشان می‌دهند که استراحت کردن و خوب خوابیدن برای زمانی کوتاه می‌تواند توانایی شما را برای داشتن تمرکز افزایش دهد. ۱۵ دقیقه استراحت کردن در بعد از ظهر می‌تواند تأثیر فوق العاده‌ای در انرژی شما داشته باشد.

۳- میزان استفاده از تلفن همراه و رسانه‌های اجتماعی را به حداقل برسانید؛

اگر می‌خواهید بر روی کاری به درستی متمرکز شوید، سعی کنید تلفن همراه را خاموش کنید و یا آن را در جایی دور از دسترس خود قرار دهید. کنجکاوی برای چک کردن صفحات اجتماعی شخصی اغلب می‌تواند جالب باشد، اما تحقیقات نشان می‌دهند استفاده از رسانه‌های اجتماعی در طول روز می‌تواند بازدهی منفی به همراه داشته باشد.

۴- گوش دادن به موسیقی کلاسیک؛

محققان بر این باورند که صداهایی مانند جریان آب، می‌تواند تمرکز را افزایش دهد. البته موسیقی‌های لایت و پس زمینه هم چنین کاری را انجام می‌دهند.

۵- مغز را تمرین دهید؛

تحقیقات اخیر نشان می‌دهند افرادی که اغلب پازل و یا جدول حل می‌کنند، سرعت و دقت عمل بالایی در استدلال و ارزیابی دارند.

۶- سلامت فیزیکی خود را افزایش دهید؛

فعالیت‌های فیزیکی، انتخاب رژیم غذایی مناسب و همچنین وزنی ایده آل، همگی عواملی هستند که می‌توانند در عملکرد و سطح تمرکز شما تاثیر بگذارند. به عنوان مثال، اگر شما از خوردن صبحانه صرف نظر کنید، بعید است که گرسنه قادر به انجام کار‌های خود به بهترین نحو باشید.

۷- یوگا؛

یوگا نیز ممکن است به میزان قابل توجهی سطح انرژی و عملکرد مغز را بهبود ببخشد. محققان می‌گویند که تمرین‌های یوگا و مدیتیشن مغز، برای ۲۵ دقیقه در روز باعث افزایش سلامت مغز می‌شود و همچنین به افراد اجازه می‌دهد تا به راحتی تمرکز کنند.

۸- عوامل حواس پرتی را دور کنید؛

حواس پرتی و تمرکز هر دو دشمن خونی یک دیگر هستند که هیچ وقت با هم سر آشتی نخواهند داشت. بنابراین قبل از شروع کار یا مطالعه، حتماً عوامل حواس پرتی مثل گوشی موبایل، صداهای مزاحم، گرما یا سرمای زیاد و حتی بوهای مزاحم را از خود دور کنید؛ چون همانطور که در بالا اشاره شد وقتی ما تمرکز خود را از دست می‌دهیم، حداکثر ۲۵ دقیقه زمان لازم است تا دوباره به دست بیاید.

راهکارهای ارائه شده به شما دانش آموزان عزیز کمک کند تا بتوانید با تمرکز و دقت بالاتری درس بخوانید و پله های موفقیت را با سهولت بیشتری طی نمایید.